اثرات بهداشتی قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا - مقایسه بین دوچرخه سواری و رانندگی با خودرو
از سال1990، مطالعاتی مختلفی برای اندازهگیری میزان آلودگی هوا در ارتباط با انواع مختلف حملونقل انجامشده است (Kaur et al.2007 ). در مطالعات اخیر بر روی ذرات ریز و بسیار ریز (ذرات به ترتیب با قطر آیرودینامیکی ≤2.5 میکرومتر و 1/0 میکرومتر) تأکید شده است، چراکه این ذرات، آلایندههای اصلی تهدیدکننده سلامتی انسان هستند. رانندگی یا دوچرخهسواری در ترافیک ممکن است باعث قرارگیری افراد بهطور قابلتوجهی در معرض آلودگی هوا با غلظتهای بالا شود. در جدول 1 بهطور خاص قرار گرفتن در معرض آلودگی بین رانندگی با خوردو و دوچرخهسواری مقایسه شده است. (Van Roosbroeck et al. 2007; Beck et al 2009a,b; Fruin et al. 2004; Marshall et al, 2006 ).
شهر
|
قرار گرفتن در معرض
آلودگی هوا حین دوچرخهسواری و رانندگی با خودرو
|
آلاینده
|
متوسط تراکم آلاینده
برای خودرو ((μg/m³
|
متوسط تراکم آلاینده
برای دوچرخه ((μg/m³
|
نسبت خودرو به دوچرخه
|
منبع
|
آمستردام
|
دو مسیر درونشهری برای حدود یک ساعت در ماههای
ژانویه
و مِی
|
CO
BTEX
|
4833
332
|
1730
99
|
2/8
3/4
|
van Wijnen et al. 1995
van Wijnen et al. 1995
|
کپنهاگن
|
دو خودرو و دو دوچرخهسوار در مسیر درونشهری 6/7
کیلومتری در صبح دو روز در تابستان 1998
|
BTEX
TSP
|
44
44
|
150
75
|
0/3
0/6
|
Rank et al. 2001
Rank et al. 2001
|
لندن
|
سه مسیر مرکزی ( یک مسیر مرکزی، دو تا بخش دیگر بخشهای
خارجیتر)، ژوئیه 1999 و فوریه 2000. تعداد : 96 (سفر با دوچرخه)، 54 ( سفر با
خودرو)
|
PM2.5
EC
|
37
29
|
28
18
|
1/32
1/6
|
Adams et al. 2001
Adams et al. 2002
|
لندن
|
دو مسیر ( حدود 1 کیلومتر) کوتاه (یکی دارای ترافیک
سنگین و دیگری مخلوط) در بهار 2003
|
EC
|
39
|
25
|
1/6
|
Gegisian 2003
|
لندن
|
دو مسیر ( حدود 1 کیلومتر) کوتاه (یکی دارای ترافیک
سنگین و دیگری مخلوط) در بهار 2003
|
PM2.5
UFP
CO
|
38
99736
1300
|
34
93968
1100
|
1/12
1/06
1/18
|
Kaur et al. 2005
Kaur et al. 2005
Kaur et al. 2005
|
هادرزفیلد
|
سفری به طول 7 مایل از روستایی به شهر هادرزفیلد،
دوچرخهسواری در امتداد بزرگراه اصلی و مسیر دوچرخه. شش نمونه در ماه سپتامبر / اکتبر 1996
|
Abs
|
7/6
|
2/7
6/3
|
2/6
1/2
|
Kingham et al. 1998
|
11 شهر هلند
|
دوچرخهسواری و رانندگی بهصورت همزمان بین نقطه شروع
و پایان در بعدازظهر در 11 شهر بزرگ هلند. حدود 12 مسیر در هر شهر ، زمان نمونهگیری
حدود 3 ساعت در هر شهر، یک روز در هر شهر در پاییز 2006
|
UFP
PM2.5
|
25545
49
|
24329
45
|
1/05
1/11
|
Boogaard et al. 2009
Boogaard et al. 2009
|
آرنهم، هلند
|
دو ساعت در صبح در شرایط ازدحام دوچرخهسواران،
خودروها، مسافران اتوبوس در یک مسیر شهری در یک شهر متوسط
|
UFP
PM2.5
Abs
|
40351
75
8/8
|
44258
72
6
|
1/48
|
Zuurbier et al. 2010
Zuurbier et al. 2010
Zuurbier et al. 2010
|
جدول 1. مطالعات مربوط به در معرض قرارگیری افراد در شرایط آلودگی هوای مرتبط با ترافیک
بهطورکلی تجربه قرار گرفتن در معرض آلودگی برای کسانی که با خودرو رانندگی میکنند با نرخ 1/16 برای PM2.5، 1/01 برای ذرات بسیار ریز و 1/65 برای عنصر کربن یا دوده بیشتر از کسانی است که دوچرخهسواری میکنند. بااینحال افزایش فعالیتهای بدنی باعث میشود که دوچرخهسواران بیشتر از رانندگان عمل دم و بازدم را انجام دهند. برآوردهای دو مطالعه هلندی نشان میدهد که دوچرخهسواران 2/3 برابر (van Wijnen et al. 1995) و 2/1 برابر (Zuurbier et al. 2009) بیشتر از رانندگان خودروها هوا را تنفس میکنند. بنابراین، میزان استنشاق ذرات ریز و به میزان کم ذرات کربنی در دوچرخهسواران ممکن است بالاتر باشد. تفاوت دوچرخهسواران و رانندگان خودرو برای قرار گرفتن در معرض آلودگی به عوامل زیادی همچون مسیر انتخابشده، سرعت خودرو، مدتزمان سفر، نوع ماشین، وضعیت نفسگیری، رفتار رانندگی و شرایط آب و هوایی بستگی دارد (Kaur et al. 2007). مدتزمان سفر ممکن است برای دوچرخهسواران بالاتر باشد، هرچند این ممکن است بهشدت وابسته به موقعیت و وضعیت باشد. بهعنوانمثال در مطالعهای که در 11 شهر هلند انجام شد، تفاوت معناداری بین زمان سفر با دوچرخه و رانندگی با خودرو شخصی وجود نداشت(Boogaard et al. 2009)، اما برای سفرهای طولانیتر، زمان سفر خودروها کمتر از دوچرخهها میباشند(Zuurbier et al. 2010).
مقایسه افزایش یا کاهش طول عمر
برای افرادی که برای سفرهای کوتاه مدت، شیوه سفر خود را از ماشین به دوچرخه تغییر داده اند، تاثیرات مثبتی بر نرخ مرگ و میر ناشی از فعالیت های بدنی ناشی از دوچرخه سواری تخمین زده شده است. این تاثیرات مثبت به طور قابل توجهی بزرگتر از مرگ و میر بلقوه ناشی از استنشاق آلودگی هوا و سوانح ترافیکی می باشد. افزایش امید به زندگی برای هر فرد ناشی از افزایش فعالیت های بدنی بین 3 تا 14 ماه تخمین زده شده است ( جدول شماره 2). کاهش امید به زندگی به علت آلودگی هوا ( 0.8- 40 روز) و حوادث ترافیکی (5- 9 روز ) بسیار کوچک بودند. به طور متوسط، مزایای ناشی از دوچرخه سواری در مقایسه با افرادی که مد حمل و نقلی خود را تغییر داده اند، 9 برابر بزرگتر از خطرات دوچرخه سواری، محاسبه شده است. وقتی پایین ترین تخمین برای فعالیتهای بدنی با بیشترین نرخ تخمینی آلودگی هوا و حوادث ترافیکی (نسبت مزایا به ریسک ها ) مقایسه شد، تعداد سال های تخمین زده شده از افزایش طول عمر هنوز بیشتر از کاهش طول عمر بود.
عامل استرس زا
|
ریسک مرتبط
|
افزایش سال های
عمر
|
افزایش سالها یا
ماه های عمر برای هر فرد
|
آلودگی هوا
|
1/010 - 1/053
|
1/106- تا 55/163-
(28/135-)
|
0/8- تا 40- روز
(21- روز)
|
حوادث ترافیک
|
0/900 - 1/0100
|
6/422- تا 12/856-
(9639-)
|
5- تا 9- روز
(7- روز)
|
فعالیت های
فیزیکی
|
0/900- 0/500
|
546/764 تا 111/027
(337/796)
|
3 تا 14
ماه
(8 ماه)
|
جدول 2 – خلاصه ای از تاثیر تغییر شیوه سفر بر همه علت های مرگ و میر، برای افرادی که مد حمل و نقل خود را از ماشین به دوچرخه تغییر داده اند.
مزایای نسبی 7.5 کیلومتر در برابر 15 کیلومتر دوچرخه سواری احتمالا مشابه اند. 15 کیلومتر دوچرخه سواری ( رفت و آمد یکساعته) کاهش سال های عمر ناشی از آلودگی هوا از 20 – 40 روز بر اساس PM 2.5 و کاهش سال های عمر ناشی از حوادث رانندگی از 5 – 9 روز را در پی دارد. کل روز های کاهش عمر تخمین زده شده برای هر فرد به ترتیب برابر است با 49 روز برای 15 کیلومتر و 25 روز برای 7.5 کیلومتر می باشد. ریسک نسبی فعالیت های بدنی با رویکردی که در اینجا استفاده شده است افزایش یافته، اما اندازه گیری آن سخت است. با استفاده از داده های Matthews و دیگران، برای مسافت 7.5 کیلومتری، ریسک نسبی 0.79 و برای مسافت مسافت 15 کیومتری ریسک نسبی 0.66 را در پی دارد. این ریسک های نسبی به معنی بهبود 280 و 173 روزی عمر می باشد.
عامل استرس زا
|
رده سنی
|
نرخ مرگ و میر پایه
|
میانگین خطر نسبی
|
افزایش یا بهبود سال های عمر
|
کاهش یا افزایش روز ها / ماه های عمر هر فرد
|
آلودگی هوا
|
39-18
64-40
65+
|
238
1932
22660
|
1.03
1.03
1.03
|
4153-
26019-
83788-
|
3- روز
19- روز
2- ماه
|
حوادث ترافیکی
|
39-18
64-40
65+
|
238
1932
22600
|
سن 29-18 : 0.996
سن 39-30: 1.009
سن 49-40 : 1.010
سن 59-50 : 1.005
سن 64-60 : 1.005
سن 69-65 : 1.004
سن 79-70 : 1.010
سن 80+ : 1.003
|
806-
4731-
14532-
|
0.6- روز
3- روز
11- روز
|
فعالیت های بدنی
|
39-18
64-40
65+
|
238
1932
22660
|
0.70
0.7
0.7
|
41580
263517
1062527
|
1 ماه
6 ماه
2 سال
|
جدول 3 - تجزیه و تحلیل افزایش/ کاهش سال های عمر ناشی از تغییر مد حمل و نقلی به استفاده از دوچرخه برای 7.5 کیلومتر سفر برای گروه های سنی مختلف
خلاصه نتیجه گیری
این مقاله نشان می دهد ضمن اینکه آلاینده ها و حوادث ترافیکی ناشی از تغییر شیوه سفر از خودرو به دوچرخه سلامتی انسان را به خطر می اندازند، اما تحرکات بدنی و فعالیت های فیریکی ناشی از دوچرخه سواری به مراتب تاثیر بیشتری بر افزایش روزهای عمر و سلامتی انسان می گذارند و به طور کلی سلامتی ناشی از دوچرخه سواری به طور قابل توجهی بیشتر از خطرات دوچرخه سواری به نسبت رانندگی با خودرو می باشد.
راهنمای آلاینده ها
- Co : منوکسیدکربن
- BTEX: مجموع بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن
- TSP: ذرات معلق
- PM2.5: غلظت جرمی ذرات کمتر از 5/2 میکرون
- EC: عنصر کربن، معادل دوده ( دیزل)
- UFP : ذرات نانومقیاس با اندازه قطر کمتر از 1/0 میکرون
- abs : نشانگری برای دوده